Archival Memories: Marcell Restle’s Research in Anatolia and BeyondArşivin Belleği: Marcell Restle’nin Anadolu Araştırmaları
Curators: Lioba Theis, Su Sultan Akülker, Caroline Mang
ANAMED Gallery Curators: Ebru Esra Satıcı, Şeyda Çetin
ANAMED is organizing its new exhibition entitled “Archival Memories: Marcell Restle’s Research in Anatolia and Beyond” within the scope of the “5th International Sevgi Gönül Byzantine Studies Symposium.” The exhibition gives a deep insight into the research of a passionate art historian, Marcell Restle (1932–2016), who dedicated his life in great intensity to the study of Asia Minor in Late Antique and Byzantine as well as Seljuk and Ottoman times.
Marcell Restle taught at the universities of Vienna and Munich while he made countless study trips around the Eastern Mediterranean, including to Istanbul and Anatolia, which led him to become an expert in the field of art history and architecture. Restle took on a pioneering role in the systematic examination of the heritage of Cappadocia, one of the crossroads of Anatolia; his detailed studies of Byzantine architecture and mural paintings across this wide region is considered from many perspectives to be the beginning of modern art historical studies of Cappadocia. In the course of an intense career that lasted approximately 60 years and led to the near complete loss of his sight, Restle produced an extensive archive of thousands of slides, photographs, written documents, technical and photogrammetric drawings, and video and sound recordings, all the result of meticulous and patient labor. Two years before his death, in 2014, Restle donated this rich collection to the Department of Art History of the University of Vienna.
Curated by Lioba Theis, Su Sultan Akülker, and Caroline Mang, “Archival Memories” presents a small but important part of his collection at DiFaB (Digitales Forschungarchiv Byzanz = Digital Research Archive for Byzantium) that bears the deep traces of a life dedicated to science. The exhibition consists of four chapters: In the first three, Restle’s work in Istanbul, Anatolia, and the Hauran region of Syria is exhibited chronologically. The fourth chapter displays a short account of the archive.
Focusing on the DiFaB’s archive and supporting it with several collections, “Archival Memories” on the one hand informs viewers about how a researcher organized his working day, how he systematically allotted his time, and what methods he used in the pre-digital age. On the other hand, it aims to present from retrospective perspectives the states of numerous cultural assets, most of which remain today only as memories within urban structures.
Küratörler: Lioba Theis, Su Sultan Akülker, Caroline Mang
ANAMED Galeri Küratörleri: Ebru Esra Satıcı, Şeyda Çetin
“Arşivin Belleği: Marcell Restle’nin Anadolu Araştırmaları” bir yandan alanının önde gelen araştırmacılarından sanat tarihçisi Marcell Restle’nin sistematik çalışma yöntemini gösterirken, bir diğer yandan Anadolu’daki Geç Antik Çağ, Bizans, Selçuklu ve Osmanlı dönemlerine ait kültürel varlıkları incelemeye yaşamını adamış bu tutkulu araştırmacının onyıllar boyunca oluşturduğu zengin arşivini gözler önüne seriyor.
Marcell Restle’nin Viyana Üniversitesi Sanat Tarihi Bölümü’nün arşivi olan DiFaB’a (Bizans Araştırmaları Dijital Arşivi) bağışladığı özel koleksiyonundan, vefatından sonra üniversiteye taşınan belge ve malzemelerin büyük bir bölümü ilk kez sergileniyor. Küratörlüğünü yine Viyana Üniversitesi’nden Lioba Theis, Su Sultan Akülker ve Caroline Mang’ın yaptığı sergide ziyaretçiler ayrıca, 1956–2000 yılları arasında oluşturulmuş zengin arşivden, Bizans, Selçuklu ve Osmanlı sanatı ve mimarisi alanlarında yüzlerce fotoğraf ve yazılı belge, teknik ve fotogrametrik çizim, görüntü ve ses kayıtlarını da inceleme fırsatı sunuluyor. Arşivin dört bölümde ele alındığı serginin ilk üç bölümünde Restle’nin İstanbul, Anadolu ve Suriye’nin Havran bölgesinde yaptığı araştırmalar kronolojik olarak yer alırken, son bölümde arşivin kısa bir öyküsü teşhir ediliyor.
Bilime adanmış 84 yıllık bir yaşamın derin izlerini taşıyan arşiv, Restle’nin kimliğine, bir çalışma gününü nasıl geçirmiş olabileceğine, internetin dahi olmadığı bir dönemde zamanı nasıl bölüp, tanzim ederek günümüzdeki bir sanat tarihçisinin üretebildiğinden çok daha fazlasını ürettiğine, çalışırken nasıl bir yol izlediği ve araştırmalarında hangi metotları kullandığına dair bilgiler veriyor.
Sergiyle eş zamanlı ve aynı başlıkları taşıyan bir İngilizce ve bir Türkçe kitap ise okurlarla buluşuyor.
Byzantium’s Other Empire: TrebizondBizans’ın Öteki İmparatorluğu: Trabzon
24 June - 18 September 201624 Haziran - 18 Eylül 2016
Curator: Prof. Antony Eastmond
Byzantium's Other Empire: Trebizond introduces the extraordinary monuments of the now largely forgotten empire of Trebizond, whose capital was in the city of Trabzon on the Black Sea coast. It particularly focuses on the 13th century church of Hagia Sophia in Trabzon, Turkey, the best preserved monument in the city, famed for its unusual architecture, unique sculptural decoration and extraordinary Byzantine wall paintings.
The exhibition draws extensively on the photography and drawing archives of David and June Winfield, held in the Conway Library at the Courtauld Institute of Art in London. The Winfields restored the church from 1959-63 in a project masterminded by David Talbot Rice, and the exhibition also includes Talbot Rice's photographs from 1929, as well as those of other early scholars who visited Trabzon, notably the French scholar Gabriel Millet in 1893 and the Russian Fyodor Uspenskii in 1917. Between them, these scholars recorded the city, its palaces, churches and monasteries. Their archives provide glimpses of a lost empire and of the city of Trabzon which has been transformed in the decades since their visits. The exhibition is curated by Prof. Dr. Antony Eastmond, dean of the Courtauld Institute, University of London.
The Courtauld Institute and the Research Center for Anatolian Civilizations (ANAMED) are proud to join together to display these remarkable records collected over the last 115 years that bring this lost empire back to life. As cities change ever more rapidly the information contained in photograph archives becomes crucial as a way to preserve the history and memories that make up a city's character and life. Both institutions are committed to opening these archives to as wide a public as possible.
The exhibition also includes a 3D model of Hagia Sophia in 1/72 scale. Further, the first book ever published on Trabzon, Byzantian Painting in Trabzon and two rare books from Ömer M. Koç Collection are on display. Hagia Sophia in Trabzon is considered to be the greatest surviving imperial Byzantine monument of the 13th century in Turkey. It offers a glimpse into both the later stages of the Empire and a unique artistic style which combined elements from Byzantium with the Turkish and Caucasian societies present elsewhere in Anatolia at the time. The exhibition is accompanied by a scholarly book entitled Byzantium's Other Empire.
Küratör: Prof. Antony Eastmond
Bizans’ın Öteki İmparatorluğu: Trabzon, Bizans İmparatorluğu’nun gücünün azaldığı dönemde, başkent İstanbul ile siyaset, ticaret ve sanat alanlarında rekabet eden Trabzon’u ve döneminin en önemli yapılarından biri olan Trabzon Ayasofyası’nı ele alıyor. Uluslararası arşivlerden derlenen fotoğraf, çizim ve nadir eserlerin pek çoğunun ilk kez gün ışığına çıkarıldığı sergide, sanat tarihi açısından Trabzon ve yapılarının kendine özgü zenginliklerine vurgu yapılıyor.
Bizans’ın Öteki İmparatorluğu: Trabzon, sıradışı mimarisi, eşsiz cephe kabartmaları ve olağanüstü duvar resimleriyle tanınan Trabzon Ayasofyası’na odaklanarak, şehrin tezatlarının kamusal alana hangi şekillerde yansıdığını imparatorluk anıtları üzerinden gözler önüne seriyor. Bizans araştırmaları için büyük önem taşıyan arşivlerdeki bilgilerin kaynak oluşturduğu serginin küratörlüğünü, Londra Üniversitesi Courtauld Enstitüsü Dekanı Prof. Antony Eastmond üstlendi. Trabzon Rum İmparatorluğu’nun günümüze ulaşan en iyi korunmuş anıtı, Trabzon Ayasofyası’nın, kuruluş dönemi olan 13. yüzyıldan bugüne kadarki yolculuğunu tarih severlerle buluşturan sergide, şehrin Bizans dönemindeki önemi ve coğrafi sebeplerden dolayı İstanbul’dan ayrılan yönleri inceleniyor.
Londra Üniversitesi Courtauld Enstitüsü ile işbirliği içinde gerçekleştirilen sergideki fotoğraf ve çizimler Fransa’nın Gabriel Millet ve BnF, İngiltere’nin David Talbot Rice ve David-June Winfield arşivleri ile İskoçya’dan St. Andrews Üniversitesi Russell Trust ve St. Petersburg’da bulunan Rus Bilimler Akademisi arşivlerinden derlendi. 1893-1963 arasında farklı yıllarda yapılan araştırmalara ait fotoğraf ve belgeler, restorasyon çalışmalarına ve şehrin yaşadığı değişimlere dikkat çekiyor. Sergide ayrıca, Tayfun Öner tarafından yapılan ve Trabzon Ayasofyası’nın ihtişamını ortaya koyan üçboyutlu maket ve Trabzon Ayasofyası’nı içeren nadir kitaplar ziyaretçilerle buluşuyor.
Ayrıca, Trabzon İmparatorluğu’nun tarihinin, Ayasofya’nın mimarlık, sanat tarihi bakımından özelliklerinin ve konservasyon çalışmalarının Bizantologlar tarafından detaylı incelendiği bilimsel kitap da sergiyle eşzamanlı olarak yayımlandı.
Stories from The Hidden Harbor: Shipwrecks of YenikapıSaklı Limandan Hikayeler: Yenikapı'nın Batıkları
25 June - 25 December 201325 Haziran - 25 Aralık 2013
Istanbul Archaeological Museums
One of the world's most remarkable excavations is conducted at Yenikapı, at the harbor built by Emperor Theodosius. With the shipwreck found in May 2013, the number of shipwrecks in the collection has reached 37. These shipwrecks gave access to information that sheds light on trade functions of the Byzantine capital Constantinople as a harbor city, on vessels of the period used for sea transportation and their construction techniques, and on everyday life at the harbor. “Stories from The Hidden Harbor: Shipwrecks of Yenikapı” is an exhibition of finds from the Ottoman and Byzantine periods identified at Yenikapı and finds from beneath the Harbor floor from the Neolithic period.
İstanbul Arkeoloji Müzeleri
Dünyanın en çarpıcı kazılarından biri, İstanbul’da Yenikapı’da, İmparator I. Theodosius tarafından yaptırılan limanda gerçekleştiriliyor. 2013 yılının Mayıs ayında bulunan gemi batığıyla, koleksiyondaki batık sayısı 37’ye ulaştı. Bizans İmparatorluğu'nun başkenti Konstantinopolis’in bir liman kenti olarak ticari işlevine, bu dönemde deniz ulaşımında kullanılan tekneler ile bunların yapım tekniklerine ve limanın günlük yaşamına ışık tutacak bilgiler, bu batıklar sayesinde edinildi. Tüm bu bilgiler ışığında hazırlanan Saklı Limandan Hikâyeler: Yenikapı’nın Batıkları sergisi, Yenikapı’da tespit edilen Osmanlı ve Bizans dönemlerine ait eserler ile liman tabanı altında açığa çıkarılan Neolitik döneme ait buluntulardan oluşuyor.
Artamonoff: Picturing Byzantine Istanbul, 1930-1947Artamonoff: Bizans İstanbul'u İmgeleri, 1930-1947
26 June - 6 October 201326 Haziran - 6 Ekim 2013
Koç University Research Center for Anatolian Civilizations
Curated by Günder Varinlioğlu
The exhibition “Artamonoff: Picturing Byzantine Istanbul, 1930–1947” is realized through a collaboration between Koç University’s Research Center for Anatolian Civilizations (RCAC), Dumbarton Oaks, the Freer|Sackler, and Robert College (RC). The exhibition focuses on the Byzantine architectural heritage of Istanbul in 1935-1945 through the lens of Nicholas V. Artamonoff, an amateur photographer of Russian origin, who lived in Istanbul between 1922-1947. A small selection of his photographs of human and urban landscapes, contextualize the Byzantine architectural remains in the modern living city of Istanbul.
Artamonoff’s photographs display Byzantine remains not only as architectural landmarks of residential and commercial neighborhoods, but also as integral elements in the daily life of the city’s residents. Thus, the use and reuse of historic buildings and remains and the transformation of the urban fabric appear as recurrent themes in his photography. This exhibition highlights the reception of the Byzantine heritage of Istanbul from the perspective of this learned man who had a deep interest in the history of the city.
Koç Üniversitesi Anadolu Medeniyetleri Araştırma Merkezi
Küratör: Günder Varinlioğlu
Artamonoff: Bizans İstanbul’u İmgeleri, 1930-1947 sergisi, Koç Üniversitesi Anadolu Medeniyetleri Araştırma Merkezi (ANAMED), Dumbarton Oaks, Freer|Sackler ve Robert Kolej arasındaki işbirliğiyle hazırlandı. Sergi,1922-1947 yılları arasında İstanbul’da yaşamış, Rus asıllı amatör bir fotoğrafçı olan Nicholas V. Artamonoff’un merceğinden yansıyan fotoğraflarla, İstanbul’un 1935-1946 yılları arasındaki Bizans mimari mirasına odaklanıyor. Ayrıca 1930’lu yıllarda İstanbul’da farklı milletlerden arkeoloji çevrelerinin içinde bulunduğu kültür ortamına ve İstanbul gibi hızla değişen bir metropolde kentsel dokunun dönüşümüne dikkat çekiyor.
Artamonoff’un fotoğraflarında Bizans kalıntıları, sadece kentin konut ve ticaret bölgelerinin önemli mimarlık yapıtları olarak değil, aynı zamanda kent sakinlerinin gündelik hayatının ayrılmaz birer parçası olarak da işlenir. Bu nedenle, tarihi binaların ve kalıntıların nasıl kullanıldığı ve yeniden kullanıldığı, binaların geçirdiği dönüşüm ve kentsel doku, Artamonoff fotoğraflarında tekrarlanan temalardır. Bu sergide, kentin tarihiyle yakından ilgilenen bu kültürlü ama uzmanlık sahibi olmayan adamın perspektifinden İstanbul’daki Bizans mirasının nasıl algılandığı ön plana çıkarılıyor.
Archaeological Impressions From AnaiaAnaia'dan Arkeolojik İzlenimler
26 June - December 201326 Haziran - Aralık 2013
The diocese and medieval production and trade centre in the light of Kadıkalesi excavations
Koç University Research Center for Anatolian Civilizations
Archaeological excavations in Kadıkalesi, on south coast of Kuşadası, since 2001, unearth a glorious church in the castle, as well as an adjacent commercial life. The exhibition comprises archaeological finds on architectural data of Anaia episcopate, as well as a selection of photographs displaying the rich findings, seemingly the products of medieval trade, including both imported and home production artefacts.
The inaugural photographs in the exhibition manifest a religious centre in the castle; whereas others show Kadıkalesi was a notable medieval production and trade centre. The mentioned commercial production displays extensive data from glassworks to jewellery; nevertheless, archaeological finds hint that Anaia port was a pottery centre. As for bone objects manufactured in Kadıkalesi, photograph of one of more than ten pocket balances reveals the remnants of Anaian merchants and commercial production.
Beyond all, the present exhibition is important and genuine for it displays excavated Byzantine ceramics manufactured under Islamic influence or pursuant to Byzantine and Latin taste, including both local and imported vessels.
Kadıkalesi Kazıları Işığında Bir Piskoposluk İkametgâhı ile Üretim ve Ortaçağ Ticaret Merkezi
Koç Üniversitesi Anadolu Medeniyetleri Araştırma Merkezi
Kuşadası'nın güney sahilindeki Kadıkalesi'nde 2001 yılından bu yana sürdürülen arkeolojik kazılar, kale içindeki görkemli bir kiliseyi ve onunla iç içe var olmuş ticarete ilişkin bir yaşamı gün yüzüne çıkardı. Sergide Anaia Piskoposluğu’nun mimari verilerine ilişkin arkeolojik bulgular ile hem ithal hem de yerli üretim eserlerden oluşan ve Orta Çağ ticaretinin bir yansıması gibi görünen zengin kazı buluntularını gösteren bir fotoğraf seçkisine yer veriliyor.
Sergideki ilk fotoğraflar kaledeki dini merkezi ortaya koyarken diğerleri Kadıkalesi'nin Orta Çağ'ın önemli bir üretim ve ticaret merkezi olduğunu gösteriyor. Söz konusu ticari üretimde camcılıktan kuyumculuğa kadar geniş veriler bulunsa da arkeolojik buluntular, Anaia liman kentinin bir çömlekçilik merkezi olduğunu söylüyor. Kadıkalesi'ndeki kemik obje üreticiliğine gelince, sayıları 10’u aşan kemik cep terazisi buluntularından birinin fotoğrafı, Anaialı tüccarlardan ve bu ticari üretimden geriye kalanı yansıtıyor.
Tüm bunların ötesinde sergi, İslam etkisi altında veya Bizans ve Latin beğenileriyle imal edilmiş, yerli ya da ithal kaplardan oluşan kazı buluntusu Bizans seramiklerini teşhir etmesi açısından oldukça önemli ve özgündür.